ناامنی در آخرین مأمن یوزپلنگ آسیایی
تاریخ انتشار: ۹ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۹۰۸۵۹
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دهه هاست که شیر ایرانی و ببر مازندران منقرض شده اند و اینک سومین گربه بزرگ ایران، یعنی یوزپلنگ نیز تا رسیدن به
پرتگاه انقراض، فاصله چندانی ندارد.
زیستگاه یوزپلنگ آسیایی که زمانی به وسعت دشت های جنوب غربی قاره آسیا، از هندوستان، پاکستان، افغانستان، ایران، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان و قفقاز گرفته تا عراق، سوریه، اردن، فلسطین و شبه جزیره عربستان بود، امروز تنها محدود به دشت های باز و بیابان‌های دورافتاده ایران در کویر مرکزی یعنی توران و نایبندان شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اما یوزپلنگ آسیایی در آخرین پناهگاه خود چقدر امنیت دارد؟ نگاهی اجمالی به آمار تقریبی یوزپلنگ هایی که اخیراً در مناطق یاد شده دیده شده یا آمار یوزهایی که حداقل در یک دهه اخیر در زیستگاه های خود به علل مختلف جانشان را از دست داده اند، متأسفانه چشم انداز ناامیدکننده ای ترسیم می کند.
در سال ۱۳۹۴ تعداد یوزپلنگ ها ۷۰ فرد و در سال ۱۳۹۷، ۴۷ فرد تخمین زده شد. در سال ۱۳۹۸ این آمار به کمتر از ۴۰ فرد رسید. در سال ۱۴۰۰ حسن اکبری معاون سازمان حفاظت محیط زیست وضعیت یوزپلنگ‌های ایران را بحرانی دانست و تعداد کل آنها را ۱۲ فرد برشمرد که تنها سه فرد از آنها ماده بالغ هستند.
درباره شمار مرگ و میر یوزپلنگ ها همین بس که بدانیم در ۱۳ سال اخیر، چهار یوزپلنگ ماده، پنج توله و سه جنین، فقط در تصادفات جاده ای از میان رفته اند.
به باور کارشناسان عمده ترین عامل تهدید کننده جمعیت یوزپلنگ در ایران، تخریب زیستگاه است؛ دقیقاً همان عاملی که جمعیت یوزپلنگ را از سراسر قاره آسیا حذف کرد.
توسعه کشاورزی، راه سازی، معدن‌کاوی، تغییر کاربری اراضی، برداشت بیش از حد از طعمه‌های یوزپلنگ، وجود سگ‌های گله و حضور دام در زیستگاه‌ها، خشکسالی و تغییر اقلیم از جمله عوامل تخریب زیستگاه ها هستند که کاهش شدید جمعیت یوز ایرانی را رقم زده‌اند. تکه تکه شدن زیستگاه، قطع ارتباط جمعیت و قطع ارتباط ژنتیکی یوزها، از جمله پیامدهای مرگبار تخریب زیستگاه یوزپلنگ بوده است.
اگر در دهه های گذشته یوزپلنگ ها بیشترین آسیب را به ترتیب از چوپانان، تصادفات جاده‌ای و شکار غیرمجاز می گرفتند، امروز تصافات جاده ای به صدر فهرست تهدیدات یوزپلنگ ها رسیده؛ به گونه ای که برآورد شده ۷۰ درصد تلفات یوز ناشی از تصادفات جاده ای است.
نباید از نظر دور داشت که هرچند در یک بازه زمانی خاص، زیستگاه های یوز به لحاظ تأمین امنیت به شدت رها شده بودند، اما در دولت سیزدهم اقدامات ارزشمندی در راستای کاهش آسیب های زیستگاه یوز انجام شد که از جمله آنها می توان به ایمن سازی و فنس‌کشی دو طرف جاده حوالی زیستگاه یوزپلنگ، نصب تابلوهای هشداردهنده محل عبور یوزپلنگ و تابلوهای کاهش سرعت خودروها، نصب نورافکن و دوربین‌های کنترل سرعت در جاده، خرید حقوق عرفی دامداران و پروانه های چرا و خروج بخش چشمگیری از دام ها از منطقه، انجام اقداماتی در راستای بهبود شرایط تعلیف طعمه های یوز اشاره کرد؛ اما به زعم متخصصان، این اقدامات کافی نیست چراکه این گربه سان چالاک، قلمرو زیستی وسیعی را می طلبد؛ ضمن آنکه ممکن است هر زیستگاهی شرایط زیستگاه مولد و زایشگاه یوزپلنگ ایرانی را نداشته باشد.
شناخت عمیق تر ویژگی های زیستی یوزپلنگ‌ها نشان می دهد که آنها برای تولید مثل، وسواس‌ها و ترس های زیادی دارند و برای ادامه بقا، درصد بالایی از امنیت را جستجو می کنند.
سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در سال های اخیر، تلاش های قابل تقدیری در راستای تکثیر در اسارت یوزپلنگ آسیایی صورت داد که متأسفانه منتهی به نتیجه مطلوب نشد؛ اما به عقیده کارشناسان محیط زیست، تکثیر در اسارت هم یوزپلنگ را از خطر انقراض نجات نمی دهد.
کوتاه سخن اینکه در فهرست همه الزامات و ضروریات حفاظت از نسل یوزپلنگ آسیایی، حفاظت از زیستگاه های طبیعی یوز در صدر قرار دارد و اگر به فوریت برنامه ای برای ارتقاء ایمنی و بهبود شرایط زیستگاه های یوز در نظر گرفته نشود، شاید به زودی تنها بتوان این گربه سان زیبا را در باغ وحش ها و پشت فنس ها نظاره کرد.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: یوزپلنگ آسیایی زیستگاه یوز زیستگاه ها یوزپلنگ ها جاده ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۹۰۸۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمله خرس به دامدار ایلامی و تلف دام‌هایش
معاون زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل محیط زیست استان ایلام در خصوص خبر حمله خرس به مرد دره‌شهری گفت: این حمله در منطقه «خرس‌آو» کبیرکوه که زیستگاه خرس قهوه‌ای است رخ داده است.
به گزارش ایسنا، علیرضا محمدی در گفتگو با خبرنگاران اظهار کرد: این زیستگاه خرس قهوه‌ای در ارتفاعات کبیرکوه در بخش شرقی کبیرکوه واقع است و منطقه‌ای صعب‌العبور است، فرد مصدوم شده از دامداران بومی منطقه است که دام‌های خود را وارد قلمرو زیستی خرس کرده است.
وی افزود: وقتی خرس برای فرزندانش احساس خطر کند، ممکن است به واردشدگان به زیستگاهش حمله کند.
محمدی با بیان اینکه جمعیت خرس در این منطقه معدود است، خاطرنشان کرد: ممکن است خرس برای تأمین غذا دست به حمله زده باشد، آنچه مسلم است ورود دامدار به قلمرو خرس است که با این ورود ۶ رأس دام دامدار نیز تلف و خود دامدار نیز مصدوم شده است.
معاون اداره‌کل محیط زیست استان ایلام تأکید کرد: خرس به هیچ وجه وارد قلمرو و زندگی مردم منطقه نشده است و در جای مرتفعی در کوه است که زیستگاه خود اوست.
اورژانس پیش‌بیمارستانی اعلام کرده خرس به یک مرد ۵۱ ساله دره‌شهری حمله کرده است و وی زخمی شده است.
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور